1 Önce Yönünü Belirle: Hangi Seviyeden Başlamalı?
En hızlı ilerleme, “hatasız akış” kurabildiğin seviyede olur. İlk gün Kolay seç; ilk 2–3 bulmacada amacın süre rekoru değil, doğru zinciri bozmadan bitirmektir. Kolay bir bulmacayı üst üste 3 kez hatasız çözebildiğinde Orta seviyeye geç. Zor/Uzman için acele etme; teknik repertuvarın oturmadan zorluk yükseltmek, tahmine zorlar ve keyfi düşürür.
Birkaç pratik kriter: Kolay bulmacada 15–25 dakika civarı çözüm, 0–1 hata, notların düzenli güncellenmesi… Bu eşiği görünce bir üst seviyeye geçmek için hazırsın demektir.
2 Hızlı Kural Özeti ve İlk Kurulum
Sudoku’da amaç, 9×9 ızgaradaki her satır, sütun ve 3×3 kutuya 1–9’u tekrarsız yerleştirmektir. Başlangıç sayıları sabittir. Tahmin yok; her sayı mantıkla konur.
- Görsel kurulum: Tema (aydınlık/karanlık), tek elle giriş, notlar (pencil marks) açık olsun.
- Not türü: Hücre içine küçük adaylar; gereksiz aday yazma.
- Hedef: İlk gün “hatasız bitirmek” (süre ikinci planda).
Kuralları uzatmaya gerek yok; asıl fark yaratan şey, kuralları uygulama düzenidir.
3 Başlangıç Tekniği: Tarama (Scanning) ve “Singles”
Tarama: Tahtayı genişten daraltarak oku. Önce satır/sütun/kutuda eksik sayıları listele, ardından bu sayıların gelebileceği hücreleri gözünde “işaretle”. Bu, aday yazmadan önce bile olasılıkları daraltır.
- Naked Single: Bir hücrede tek aday kaldıysa cevaptır.
- Hidden Single: Bir birimde (satır/sütun/kutu) bir sayının gelebileceği tek hücre varsa o hücre zorunludur.
İlk gün esas kazanç, bu iki tekniği refleks hâline getirmektir. Her yerleştirmeden sonra ilgili satır, sütun ve kutudaki adayları hemen güncelle; bu ritim hatayı dramatik biçimde azaltır.
4 İlk Bulmaca: 10 Adımda Yol Haritası
- 1) Kutulara göz at: Doluluk oranı yüksek kutular kolay lokmadır.
- 2) Eksikleri say: Her birimde hangi rakamlar eksik—kafanda tut.
- 3) Çakışma ara: Bir sayının iki–üç hücreye sıkıştığı yerler gelecek adımların işaretidir.
- 4) Naked single avı: Tek adaylı hücreleri topla.
- 5) Hidden single taraması: Birim bazında “tek konum” yakala.
- 6) Yerleştir, güncelle: Her sayı sonrası ilgili adayları sil.
- 7) Sıkışınca alan değiştir: Satır yerine kutu, kutu yerine sütuna geç.
- 8) Not ekonomisi: “Belirsiz herkes” yerine “olası adaylar” yaz.
- 9) Mikro zincir: Bir sayı yerleştirdiğinde açılan diğer single’ları sırayla yakala.
- 10) Final tarama: Bitime yaklaşınca yeniden geniş tarama yap.
Bu 10 adım, tahmine ihtiyaç bırakmadan akışı kurar. İlk günde tahminden bilinçli kaçın; hız sonra gelir.
5 Temel+ Tekniklere Yumuşak Geçiş
Singles oturduktan sonra sırayı şöyle genişlet:
- Pointing / Claiming: Bir sayının bir kutu içinde sadece tek bir satıra (veya sütuna) sıkışması, aynı satır/sütundaki diğer kutulardan o sayıyı elemene izin verir.
- Naked Pair / Triple: Aynı iki/üç hücrede aynı adaylar varsa, o adaylar birimin diğer hücrelerinden silinir.
- Giriş seviyesi desen okuma: “Şu sayı bu iki sütunda hizalanıyor” gibi küçük düzenler, sonraki tekniklerin kapısını aralar.
“X-Wing, Swordfish, Coloring” gibi ileri konulara heveslenmek güzel; ama önce temiz single akışı + pointing/claiming oturmalı. Bu ikili, orta seviyeye geçişin anahtarıdır.
6 7 Günlük Başlangıç Planı (Her Gün 20–30 Dakika)
- Gün 1: Kolay ×2. Hedef: hatasız çözmek; süre önemsiz.
- Gün 2: Kolay ×2 + Orta ×1. Singles + not disiplini.
- Gün 3: Orta ×2. Pointing/Claiming’i bilinçli uygula.
- Gün 4: Orta ×2 + Kolay ×1 (soğuma). Naked Pair’e giriş.
- Gün 5: Orta ×3. Hedef: tahminsiz tamamlamak.
- Gün 6: Orta ×2. Tıkanınca bölge değiştir ve yeniden tarama.
- Gün 7: Orta ×1 + Zor’a tadımlık ×1. Zor’da süre baskısı yok.
Her gün bitiminde 2 dakikalık hata günlüğü: nerede tıkandın, notları nerede geç güncelledin, tekniği nerede unuttun? Üç kez tekrarlanan hatayı “etiketle” ve ertesi gün ilk 5 dakikada o etikete özellikle dikkat et.
7 Ölçülebilir İlerleme: Hangi Metriklere Bakmalı?
- Hatasız tamamlama oranı: Başlangıçta %30–50 normal; hedef %80+.
- Ortalama süre: Kolay’da 15–25 dk; Orta’da 25–40 dk bandını izleyebilirsin.
- Not yoğunluğu: Zamanla daha az notla aynı netliği koruyabiliyor musun?
- Takılma sayısı: “Hiç ilerleyemedim” dediğin anların sıklığı azalıyorsa doğru yoldasın.
Bu metrikleri görmek için Ozerlyn Sudoku’da zamanlayıcı ve istatistikleri aç; düzen bu işin yakıtıdır.
8 En Sık Yapılan 10 Hata ve Çözümü
- Her hücreye her adayı yazmak: Görsel gürültü yaratır. Olası olanı yaz.
- Yerleştirme sonrası not güncellememek: Zincir kırılır. Kural:
Yerleştir → Sil/Güncelle.
- Tek alanda inat: 30 sn ilerleyemiyorsan bölge değiştir.
- Tekniği unutmak: Kısa kontrol listesi tut (Singles → Pointing → Pair).
- Tahmine düşmek: Başlangıçta kesinlikle yasakla; hız sonra gelir.
- Doluluğa aldanmak: Çok dolu satır kolaydır ama her zaman değil; çakışma ara.
- 3×3 kutuları ihmal: Satır/sütun odaklanırken kutu etkileşimini de kontrol et.
- Zaman baskısı: İlk hafta kronometreyi görmezden gel; kalite önce gelir.
- Yanlış girişe inat: Şüphedeysen geri al ve yeniden tara.
- İlk bulmacada zor seviye: Motivasyonu öldürür; adım adım git.
9 Ekipman ve Arayüz İpuçları
- Görsel rahatlık: Karanlık/aydınlık, büyük yazı tipi, yüksek kontrast.
- Tek elle kullanım: Mobilde başparmaktan ayrılmayan yerleşim avantajdır.
- Hatasız mod & geri alma: Öğrenirken cezasız deneme sağlar.
- Klavye kısayolları (masaüstü): 1–9 rakam,
Backspace sil, Shift ile not gibi.
Bu ayarlarla öğrenme eğrisi ciddi ölçüde yumuşar; ilk haftada farkı hissedersin.
10 Sonraki Adımlar: Orta Seviye Köprüsü
Singles akışı + pointing/claiming ile Orta seviyede istikrar yakaladığında, “Naked Pair/Triple”ı güvenle ekle. Zor’a geçmeden önce bu üçlüyü işletebiliyor olman, tahminsiz ilerlemenin garantisidir. Sonra X-Wing gibi desenlere tadımlık bakabilirsin.
Pratik için Ozerlyn Sudoku’da günlük koleksiyonları çöz; ilerlemeyi istatistiklerle takip et. Hedefin basit: bugünkü sen, dünkü senden daha düzenli çözdü mü?
Sonuç Doğru Başlangıç = Kalıcı Keyif
Sudoku’ya başlamak için en iyi yol, doğru seviye + temiz not disiplini + tahminsiz akıştır. İlk haftada singles ve tarama refleksini yerleştir; pointing/claiming ile köprü kur; ölçülebilir metriklerle motivasyonu diri tut. Küçük ama istikrarlı adımlar, oyunu ömürlük bir zihin ritüeline dönüştürür.